متفورمین
متفورمین چیست؟
قبل از شروع مصرف این دارو چه مواردی را باید به پزشک خود اطلاع دهیم؟
مصرف متفورمین چگونه است؟
در صورت فراموشی مصرف دارو در ساعت مقرر چه باید کرد؟
تداخل دارویی متفورمین با داروهای دیگر چگونه است؟
در صورت مصرف متفورمین چه نکاتی را باید در نظر بگیریم؟
عوارض دارویی متفورمین کدام است؟
شرایط نگهداری متفورمین چگونه است؟
متفورمین چیست؟
متفورمین داروی درمان دیابت نوع دو بوده و مقدارگلوکزخون را تنظیم می‌کند. متفورمین با کمک کردن به بدن برای استفاده حداکثری از انسولین به کنترل سطح قند خون کمک می‌کند. پزشک متخصص شما ممکن است همراه با این دارو رژیم غذایی خاص و ورزش را نیز به شما توصیه کند.
قبل از شروع مصرف این دارو چه مواردی را باید به پزشک خود اطلاع دهیم؟
در صورت داشتن هریک از موارد زیر قبل از شروع متفورمین باید آن را به پزشک خود اطلاع دهید:
- کم‌خونی
- کم‌آبی بدن
- بیماری‌های قلبی
- استفاده از نوشیدنی‌های الکلی
- بیماری‌های کلیوی
- بیماری‌های کبدی
- تخمدان پلی کیستیک
- آسیب‌ها وعفونت‌های جدی
- استفراغ
- حساسیت دارویی به متفورمین، غذاها و داروهای دیگر
- بارداری و یا اقدام به بارداری
- شیردهی
مصرف متفورمین چگونه است؟
قرص متفورمین همراه با آب طبق دستور پزشک مصرف می شود. متفورمین را می‌توان همراه با غذا و یا به تنهایی مصرف کرد. اگر مصرف آن به تنهایی معده تان را اذیت می‌کند می‌توانید آن را با غذا نیز میل کنید. اما بیش از تعداد مجاز تجویز شده آن را مصرف نکنید.
در صورت مصرف بی رویه این دارو احتمال مسمومیت دارویی وجود دارد و به هیچ عنوان نباید آن را خودسرانه مصرف کرد.
برای مصرف این دارو توسط کودکان حتما از پزشک متخصص مشاوره بگیرید. این دارو را می‌توان تحت شرایطی برای کودکان ۱۰ سال به بالا هم تجویز کرد.روند درمان با این دارو را با پزشک متخصص خود بررسی و ارزیابی کنید.
در صورت فراموشی مصرف دارو در ساعت مقرر چه باید کرد؟
اگر این دارو را منظم و روی ساعت مصرف می کنید در صورت فراموشی مصرف سر وقت، می‌توانید به محض یادآوری آن را مصرف کنید و اگر به ساعت مصرف دوز بعدی نزدیک هستید صبر کنید و دوز بعدی را مصرف کنید، از مصرف دو دوز پشت سر هم خودداری کنید.
تداخل دارویی متفورمین با داروهای دیگر چگونه است؟
متفورمین را همراه با موارد زیر مصرف نکنید:
- برخی داروهای کنتراست که قبل از انجام X-ray ، سی تی اسکن و MRI استفاده می‌شوند.
- دوفتیلید
داروهای زیر ممکن است با متفورمین تداخل داشته باشند:
- استازولامید
- الکل
- برخی داروهای ضد ویروسی برای ایدز و هپاتیت
- برخی داروهای فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی
- سایمتیدین
- دیکلروفنامید
- دیگوکسین
- مدرها (دیورتیک‌ها)
- استروژن و پروژسترون و قرص‌های ضد بارداری
- گلیکوپیرولات
- ایزونیازید
- لاموتریژین
- ممانتین
- متازولامید
- متوکلوپرامید
- میدودرین
- نیاسین
- فنوتیازینها مانند کلرپرومازین، مسوریدازین، پروکلروپرازین و تیوریدازین
- فنی توئین
- رانولازین
- داروهای استروئیدی مانند پردنیزون و کورتیزون
- داروهای ضد لاغری و داروهای محرک تمرکز مانند داروهای کم کننده خواب
- داروهای تیروئیدی
- توپیرامات
- تروسپیوم
- واندتانیب
- زونیسانید
این لیست شامل همه تداخلات دارویی نمی شود، بنابراین قبل از شروع مصرف متفورمین لیست کاملی از داروهای شیمیایی و گیاهی که مصرف می کنید را به پزشک متخصص خود بدهید. در صورت مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی نیز پزشک خود را مطلع کنید.
در صورت مصرف متفورمین چه نکاتی را باید در نظر بگیریم؟
پس از شروع مصرف متفورمین به صورت دوره ای تاثیرات دارو را روی روند بهبودی خود با پزشک متخصص خود بررسی کنید.
تست HbA1C برای بررسی مقدار قند خون شما در طی دو تا سه ماه گذشته انجام می‌شود. این یک تست ساده برای کنترل کردن قند خون از دو تا سه ماه گذشته تا حال حاضر است و هر ۳ تا ۶ ماه یکبار انجام می‌شود.
مصرف همزمان متفورمین با انسولین احتمال ابتلا به هیپوگلیسمی ( کاهش مقدار قند خون ) را افزایش می‌دهد. تا حد امکان وعده‌های غذایی را به موقع و منظم مصرف کنید. برخی از داروهای بدون نسخه مانند داروهای سرماخوردگی و یا ضد سرفه به دلیل ترکیبات شیرینی که دارند ممکن است بر روی مقدار قند خون تاثیر داشته باشند.
در برخی مواقع متفورمین تخمک‌گذاری را در زنانی که علائم یائسگی در آنها آغاز شده و عادت ماهانه منظمی ندارند افزایش داده و بنابراین احتمال بارداری ناخواسته را در آنها افزایش می‌دهد. مصرف این دارو در زمان بارداری توصیه نمی‌شود.
اگر قصد انجام آزمایشات نظیر سی تی اسکن و یا عمل‌های جراحی دارید حتما پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع کنید. ممکن است از شما بخواهند مصرف دارو را قبل از انجام تست‌ها و یا عمل‌ها قطع کنید.
متفورمین ممکن است باعث کاهش مقدار فولیک اسید و یا ویتامین B12 در بدن شما شود، با پزشک متخصص و مشاور تغذیه جهت دریافت رژیم غذایی مناسب و مکمل‌های ویتامین مشورت کنید.
یاد بگیرید چگونه قند خون خود را اندازه گیری کنید و از چگونگی علائم قند خون بالا و یا پایین آگاه باشید. همیشه همراه خود خوراکی شیرین مانند آب‌نبات یا قرص های گلوکز داشته باشید تا در صورت افت قند خون و بروز علائمی مانند تشنج و از حال رفتن آن را مصرف کنید.
اگر قند خون شما هنوز بالاست آن را به پزشک خود اطلاع دهید، شاید ممکن است لازم باشد دوز دارویتان افزایش پیدا کند. در صورت ابتلا به بیماری‌های دیگر و یا حتی افزایش فعالیت‌های ورزشی نیز ممکن است نیاز باشد دوز دارو تغییر پیدا کند.
عوارض دارویی متفورمین کدام است؟
عوارض زیر را به محض بروز به پزشک خود اطلاع دهید:
- حساسیت دارویی- خارش پوستی، تورم و قرمزی پوست صورت، لبها و یا گلو
- افزایش سطح اسید لاکتیک- دردهای عضلانی و انقباضات آنها، دردهای شکم، اختلالات تنفسی، کسالت و خستگی مفرط
- کاهش مقدار ویتامین B12- احساس درد و کرختی در انگشتان دست‌ها و یا پاها، سرگیجه و اختلالات تمرکز
عوارض زیر اگرچه نیاز به درمان دارویی ندارند اما باید به پزشک متخصص گزارش شوند:
- اسهال
- نفخ
- سردرد
- احساس طعم فلزی در دهان
- حالت تهوع
لیست بالا شامل تمام عوارض مربوط به مصرف متفورمین نبوده و امکان بروز عوارض دیگر نیز وجود دارد.
شرایط نگهداری متفورمین چگونه است؟
متفورمین را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
متفورمین را می‌توان در محیطی دور از رطوبت و گرما در دمای اتاق بین دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه سلسیوس نگهداری کرد. به تاریخ مصرف متفورمین دقت کنید.
در صورت تاریخ مصرف گذشته بودن متفورمین با در نظر گرفتن موارد ایمنی بهداشتی اقدام به دور ریختن آن نموده و یا به داروخانه محل زندگی خود تحویل دهید.