اندازه‌گیری ضخامت عروق گردن (کاروتید)
مرور کلی:
پدیده آترواسکلروز، به معنی ایجاد پلاک‌هایی با ترکیبی پیچیده و از جمله چربی در دیواره رگ‌ها است. که به دنبال آن به‌تدریج ضخامت دیواره افزایش پیدا‌کرده و منجر به تنگی و بسته‌شدن کامل عروق می‌شود. این پدیده با سرعت‌های متفاوت در رگ‌های مختلف بدن مانند عروق قلب، عروق مغز، عروق کلیه و عروق اندام‌ها اتفاق می‌افتد و سبب عوارضی از جمله سکته قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیوی و زخم پا و گاه از دست دادن اندام‌ها نیز می‌شود.
عروق کاروتید در گردن، شریان‌هایی هستند که بخش اصلی خونرسانی مغز را به عهده دارند و بیشتر از سایر عروق این ناحیه، در معرض تنگی هستند. بررسی ضخامت عروق کاروتید در گردن، یک روش ساده ارزیابی است به کمک امواج صوتی که به راحتی با اعداد به دست‌آمده از آن می توان وجود و وسعت آترواسکلروز را در کل بدن در مراحل اولیه پیش‌بینی کرده و تشخیص‌داد و سپس بر اساس آن و یافته‌های دیگر در شرح حال و معاینات، درباره اقدامات پیشگیرانه و درمانی تصمیم‌گیری‌کرد. برای انجام این تست، پس از قراردادن کمی ژل مخصوص روی ناحیه‌ای از گردن که شریان کاروتید از زیر آن عبور می‌کند، پروب دستگاه روی پوست گردن قرارگرفته و با کمک امواج صوتی، تصویر عروق گردن نمایش داده شده و ضخامت دیواره اندازه‌گیری می‌شود.
این تست چه کاربردهایی دارد؟
این تست از بیش از بیست سال قبل، ابتدا در تحقیقات پزشکی مورد استفاده قرار گرفت و به تدریج به عنوان یک تست غربالگری در تشخیص و درمان بیماری‌های قلبی‌عروقی جایگاه پیداکرد. بیشترین افرادی که از این تست سود می برند، کسانی هستند که بر اساس یافته‌های شرح حال و معاینات فیزیکی و آزمایش‌های اولیه، در ریسک متوسط بیماری‌های قلبی عروقی هستند و یا سابقه بیماری قلبی زودرس در خانواده نزدیک داشته‌اند، و یا کسانی که مبتلا به دیابت، نارسایی کلیوی و یا سندروم متابولیک هستند.
برخی موارد کاربرد این تست عبارتند از:
– تشخیص مراحل اولیه پدیده آترواسکلروز و تنگی عروق
– کمک به پیش بینی عددی احتمال بروز حوادث قلبی عروقی در آینده برای مداخلات درمانی
– کمک به تصمیم گیری در مورد شروع درمانهای ضدچربی
خطرات این تست چیست؟
برخلاف تست‌های مشابه برای تشخیص تنگی عروق، مثل بررسی میزان رسوب کلسیم در دیواره عروق که نیاز به تزریق ماده حاجب یا پرتوتابی با اشعه ایکس دارد، این تست با کمک امواج اولتراسوند (ماوراء صوت) انجام می‌شود و هیچ خطری بدنبال ندارد.
این تست نیاز به چه آمادگی هایی دارد؟
این تست نیاز به هیچ آمادگی خاصی ندارد.
نتایج تست چه کاربردی دارد؟
پزشک شما ، نتایج تست را با اطلاعات اولیه شرح حال و معاینات فیزیکی و آزمایش‌های اولیه، در کنار هم قرار داده و در مورد نیاز به تست‌های بیشتر و یا شروع درمان تصمیم گیری خواهدکرد. مهمترین کاربرد این تست، بررسی و تخمین ریسک بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی در آینده و تصمیم‌گیری در مورد استفاده از درمانهای پیشگیرانه، مثل مصرف داروهای ضدچربی و آسپیرین است.