بیماری‌های عروق محیطی

قلب و سیستم گردش خون در همکاری باهم نیازهای حیاتی اعضای مختلف بدن را برآورده می‌کنند. دو بخش کلی سیستم گردش خون شامل شریانها (سرخرگها) و وریدها (سیاهرگ‌ها) است که هر کدام از آنها می‌توانند درطول عمر دچار بیماری‌های مختلفی شوند. بطورکلی بیماری‌های این دو سیستم شامل موارد زیر است:

 

  • تنگی و انسداد در شریان‌ها
  • ایجاد لخته و انسداد در وریدها
  • اتساع شریان ها یا همان آنوریسم
  • اتساع وریدها یا همان واریس

 

عواملی که باعث بیماری عروق محیطی می‌شوند تشابه زیادی با همان فاکتورهای خطر بیماری عروق تغذیه‌کننده قلب یا همان عروق کرونر دارند و شامل موارد زیر است:

 

  • فشار خون بالا
  • دیابت
  • اختلالات چربی
  • سیگار
  • بی تحرکی
  • وزن زیاد
  • عوامل ژنتیکی

 

علایمی که می توانند ناشی از بیماری عروق محیطی باشند، شامل موارد زیر هستند که در صورت وجود آنها باید به کلینیک عروق محیطی مراجعه‌کرد:

 

  • احساس درد و تورم و سفتی در اندامها
  • احساس گزگز و سرد شدن اندام
  • زخم مزمن اندامها
  • درد و ناراحتی و گرفتگی پا در زمان فعالیت که با استراحت بهتر شود
  • تغییر رنگ اندامها
  • ازبین رفتن موهای اندام بصورت خودبخودی و درخشان شدن پوست اندام
  • کاهش سرعت رشد ناخنها
  • ایجاد رگ‌های واریسی

 

همچنین در افراد بدون علامت نیز توصیه می‌شود در موارد زیر بررسی از نظر وجود تنگی در شریان‌های پا، ارزیابی با شاخص پایی بازویی یا همان ABI انجام‌شود:

 

  • افراد بالای ۶۵ سال
  • افراد بین ۵۰ تا ۶۵ سال که یکی از عوامل خطر بیماری‌های قلب و عروق را دارند. (شامل دیابت، مصرف سیگار، اختلالات چربی، فشار خون بالا، و یا سابقه فامیلی بیماری عروق محیطی)
  • افراد زیر پنجاه سال با سابقه دیابت همراه با یک فاکتور خطر دیگر
  • افراد مبتلا به سایر بیماری‌های قلبی عروقی دیگر مانند تنگی عروق قلب یا گردن و مغز.

در  کلینیک بیماری عروق محیطی، بر اساس شرح حال بیمار و معاینات انجام‌شده، ممکن است بررسی‌های تشخیصی دیگری نیز توصیه شود. از جمله:

 

  • نوار قلب
  • اکوکاردیوگرافی
  • تست ورزش
  • شاخص پایی بازویی
  • سونوگرافی
  • و در موارد پیشرفته، اقدامات تصویر برداری دیگر مانند سی تی اسکن، ام آر آی یا آنژیوگرافی

 

درمان لازم برای بیشتر بیماران مبتلا به این دسته از بیماری‌ها، شامل کنترل فاکتورهای خطر و اصلاح شیوه زندگی و همچنین درمان‌های دارویی بوده ولی به ندرت ممکن است در بعضی از بیماران به اقدامات پیشرفته‌تری مانند آنژیوپلاستی یا جراحی نیز نیاز باشد.

نویسنده: دکتر حسن ریاحی
آخرین به روز رسانی: مهرماه ۱۳۹۶